Mediamarkt Logo
MM logo red
Er is geen beschrijving van de afbeelding

Hoe werkt het moederbord van je pc?

Luca4 JUNI 2024
Een close-up van een blauw moederbord met elektronische componenten, waaronder een CPU-socket en condensatoren.

Het moederbord is een cruciaal onderdeel van je computer. Het zorgt ervoor dat alle componenten met elkaar kunnen communiceren en dat je pc efficiënt functioneert. Bij het kiezen van een nieuw moederbord is het belangrijk om de verschillende onderdelen te kennen en te begrijpen hoe ze samenwerken.

Onderdelen moederbord

Een close-up van een moederbord met een witte processor en gele sleuven.

Het moederbord is verantwoordelijk voor het beheer van het RAM-geheugen (random access memory), het lezen van de harde schijf en het gebruik van de processor. Het speelt een vitale rol bij het detecteren en garanderen van de compatibiliteit van grafische kaarten. Het moederbord beheert ook de netwerk- en USB-poorten. De aanwezigheid van het moederbord zorgt ervoor de processor (CPU) je date correct verwerkt. Zie de CPU als het brein en het moederbord als het hart van je computer. Het moederbord heeft een aantal onderdelen nodig om goed te werken, waaronder:

  • Microprocessorbussen: deze bussen zenden gegevens uit die door verschillende componenten worden gedeeld, wat de reactiesnelheid tussen de componenten verhoogt.
  • Chipset: bestaat uit de noord- en zuidbrug, en speelt een centrale rol in het beheren van de communicatie tussen de processor en randapparatuur.
  • Socket: vormt de kritieke verbinding tussen het moederbord, de processor en de chipset.
  • Elektrische aansluitingen: voorzien het moederbord van stroom en leveren energie aan componenten zoals harde schijven en grafische kaarten.
  • Uitbreidingsconnectoren: staan het toevoegen van extra kaarten aan het moederbord toe, zoals USB-kaarten of grafische kaarten.
  • Geheugenconnectoren: accommoderen RAM-modules die de verwerkingssnelheid van de computer verhogen.

Een laptop op schoot met een externe harde schijf aangesloten, zittend op een deken.
  • Opslagconnectoren: bieden de mogelijkheid tot het installeren van externe opslagapparaten, zoals SSD's of een recorder.
  • Input/output paneel: maakt de aansluiting van externe apparaten zoals toetsenborden, muizen, USB-sticks of printers mogelijk.
  • BIOS (Basic Input Output System): een chip met alleen-lezen geheugen, bekend als EPROM, die ingebouwd is in het moederbord. Bij het opstarten van de computer voert het hardwarecontroles uit en signaleert het eventuele fouten via een specifieke led-indicator.

Wat is een SSD?
Zicht op een harde schijf met een zwarte behuizing, een zilverkleurige schijf en mechanische onderdelen.

Aansluitingen moederbord

De connectoren verbinden een aantal interne componenten en randapparatuur voor een vlotte werking. Hier volgt een overzicht van de voornaamste aansluitingen op het moederbord.

Leer hoe je een externe harde schijf kiest

Aansluitingen voor randapparatuur op het moederbord

Het moederbord bevat diverse aansluitingen voor randapparatuur, elk ontworpen voor een specifieke toepassing:

  • SATA-connectoren: voor het verbinden van gegevensopslagapparaten zoals harde schijven (HDD's), solid state drives (SSD's) of optische stations.
  • M.2-connectoren: voor het rechtstreeks aansluiten van krachtige opslagapparaten op het moederbord.
  • PCIe (Peripheral Component Interconnect Express) connectoren: bedoeld voor het installeren van uitbreidingskaarten zoals grafische kaarten, netwerkkaarten en geluidskaarten.
  • Interne USB-aansluitingen: maken het mogelijk om USB-poorten aan de voorkant van de behuizing of elders in de computer aan te sluiten.
  • Interne audioconnectors: verbinden de audiopoorten van de kast met het moederbord.

Een hand met een witte handschoen houdt een zwarte CPU-koeler boven een moederbord, met zichtbare rode en zilverkleurige componenten.
  • Aansluitingen voor kaartlezers en andere interne randapparatuur: sommige moederborden zijn uitgerust met speciale aansluitingen voor deze doeleinden.
  • Connectoren voor ventilatoren: voorzien stroom aan de behuizingsventilatoren en de koelers van de processor.
  • Connectoren voor knoppen en leds: verbinden de bedieningsknoppen en leds op de behuizing met het moederbord.

Bekijk alle externe opslag & geheugen

Voedingsconnectoren

De voedingsconnectoren op een moederbord voorzien componenten van stroom met spanningen van 3,3, 5 en 12 volt.

  • ATX-connector: dit is de primaire voedingsconnector voor het moederbord. Beschikbaar in een 24-pins configuratie, de standaard voor moderne moederborden, of een 20+4-pins variant voor compatibiliteit met oudere systemen.
  • EPS-connector: biedt aanvullende stroom voor de processor. Deze connector komt vaak voor in een 8-pins uitvoering, wat gebruikelijk is voor krachtigere moederborden en processoren, of als een splitsbare 4+4-pins versie voor minder veeleisende set-ups.

Detailopname van een computer moederbord met blauwe en oranje SATA-kabels aangesloten op poorten en een blauwe harde schijf.
  • PCIe-connectoren: deze zijn bedoeld om extra stroom te leveren aan grafische kaarten (GPU's). De 6-pins varianten kunnen tot 75 W leveren en 8-pins connectoren tot 150 W.
  • SATA-connectoren: voeden SATA harde schijven, SSD's en andere opslagapparaten.
  • Molex-connector: voorziet bepaalde randapparatuur en ventilatoren van stroom, maar wordt steeds minder gebruikt in hedendaagse moederborden.

Een hand plaatst een CPU in een blauw moederbord met een groene RAM-module en een zwarte koeler.

Moederbord aanpassen en uitbreiden

Is je computer trager dan normaal en wil je de efficiëntie opvoeren? Dan bestaat de mogelijkheid om het moederbord aan te passen en uit te breiden.

Ontdek onze favoriete laptops

RAM-geheugen toevoegen aan het moederbord

Hand plaatst groene RAM-module in zwart slot op een geel moederbord.

Om je computerprestaties te verbeteren, kun je overwegen extra werkgeheugen (RAM) toe te voegen. Voordat je dit doet, is het essentieel om enkele belangrijke vragen te beantwoorden. Bepaal eerst hoeveel RAM-geheugen je computer momenteel heeft en hoeveel je nodig hebt. Verifieer ook hoeveel RAM je pc maximaal ondersteunt en welk type RAM geschikt is. Voor intensief gebruik, zoals gamen of het bewerken van foto's en video's, is 16GB-werkgeheugen aanbevolen. Voor lichtere taken zoals tekstverwerking of internetgebruik is 8 GB doorgaans voldoende. Ten slotte varieert de maximale RAM-capaciteit per computer, dus het is cruciaal om dit goed te onderzoeken voor je een upgrade uitvoert.

Meer informatie over RAM-geheugen

Uitbreidingskaarten toevoegen aan je moederbord

Detailopname van een blauwe printplaat met elektronische componenten, waaronder een goudkleurige chip, en een pincet dat een kleine zwarte chip vasthoudt.

Het toevoegen van een uitbreidingskaart aan je moederbord is vrij eenvoudig, maar vereist zorgvuldigheid. Volg altijd de handleiding van zowel je moederbord als de uitbreidingskaart voor nauwkeurige instructies en handige tips bij eventuele problemen. Check ook of de uitbreidingskaart wel bij je moederbord past, zodat je zeker weet dat er genoeg stroom is voor alle componenten. Verifieer ook of de uitbreidingskaart past bij je moederbord en of je voeding krachtig genoeg is om alle onderdelen te ondersteunen. Update tot slot je BIOS om zeker te zijn dat het eventuele fouten kan herkennen en melden, zodat je deze kan aanpakken.

Meer over je eigen pc bouwen

Welke invloed heeft de keuze van een moederbord op het besturingssysteem?

Het installeren van een nieuw moederbord in bijvoorbeeld je gaming-pc is niet zonder gevolgen, want de keuze van het moederbord heeft een grote invloed op het besturingssysteem van je computer. Het is dus essentieel om te controleren of het moederbord dat je kiest compatibel is met het besturingssysteem dat je gebruikt en of het alle stuurprogramma's en functies heeft die je nodig hebt voor optimaal gebruik. Vergeet niet om altijd de specificaties van het moederbord en de aanbevelingen van de fabrikant te raadplegen om een harmonieuze compatibiliteit te garanderen.

Het moederbord en het besturingssysteem: beperkingen van RAM

Twee groene RAM-modules met zwarte chips liggen op een blauwe printplaat.

Je computer kan slechts zoveel RAM gebruiken als je besturingssysteem ondersteunt. Ook al kan je moederbord meer RAM aan, het heeft geen zin als je besturingssysteem deze hoeveelheid niet ondersteunt. De RAM-limieten variëren per besturingssysteem, dus check bij de fabrikant hoeveel je systeem precies aankan. Zo kan een 32-bits Windows-systeem maximaal 4 GB RAM gebruiken, terwijl een 64-bits versie veel meer aankan. Bijvoorbeeld, Windows 10 Home ondersteunt tot 128 GB RAM en Windows 7 Home Premium tot 16 GB RAM.

Meer informatie over RAM-geheugen

Compatibiliteit van het moederbord met Intel-processors

Heb je een Windows-pc? Volg deze stappen om de compatibiliteit tussen je moederbord en Intel-processor te controleren:

  1. Identificeer het processornummer door naar Taakbeheer van je computer te gaan. Klik in de bovenste tabbladen op 'Prestaties' om het type en de naam van de processor op je computer te zien.
  2. Ga vervolgens naar de Intel Product Compatibility Tool.
  3. Klik op 'Desktop- en werkstationprocessors'.
  4. Voer de familie en generatie van je processor in, zoals vermeld in de naam en het type van je CUPU, en vul het processornummer in.
  5. Klik op 'zoeken'.
  6. Een lijst met compatibele moederborden verschijnt.

Een wit toetsenbord en een computermuis staan op een houten bureau voor een computerscherm. Kabels zijn aangesloten op de achterkant van de monitor.

Wil je meer informatie over een moederbord? Neem dan rechtstreeks contact op met de fabrikant. Zorg dat je voor de aankoop controleert of het moederbord en de processor compatibel zijn om gebruiksproblemen te vermijden.

Bekijk al onze all-in-one pc's

Deze artikels kunnen ook interessant voor je zijn

Een witte tafel met een computer, toetsenbord en een groene plant in een witte pot. Een raam is zichtbaar op de achtergrond.
Computers

Welke computer kopen? Wij geven je advies & tips

Lees meer over